K A R A R L I A D I M L A R I Ş R A K A Y A N O R O K E T K İ L R İ B P E H ÖÖksürük, ateş, burun akıntısı, koku ve tat alama- ma: Bunlar virüse yakalanarak hastalananların gösterdiği Kovid-19 semptomları. Pandeminin toplumsal etkileriyse kendini sağlık sistemlerinin aşırı yük altında kalması, ekonomik darbe, şirket iflasları ve işsizlik şeklinde gösteriyor. Bir de dünyanın istisnasız dört bucağı pandeminin etki- sinde. Her ülke kendi vatandaşlarına ve ekonomi- sine yönelik önlemleri almakla yükümlü olsa da, korona pandemisini bir ülkenin tek başına yenme- si söz konusu olamaz. Bu nedenle Alman Hüküme- ti Kovid-19 ile mücadelede üç hedef izliyor: Birinci- si ve en önemlisi, vatandaşların sağlığını korumak ve sağlık sisteminin işlerliğini sürdürülmek. İkin- cisi; panedminin insanların, çalışanların ve şirket- lerin üzerindeki etkilerini hafifletmek. Üçüncüsü ise pandemiyle uluslararası işbirliği içinde baş etmek. İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Alman Hükümetinin ve eyalet hükümetlerinin ça- lışmalarının ardında yatan bu konsepti, pandemi- ye ve sonuçlarına karşı farklı ülkelerde alınan ön- lemleri karşılaştırarak yaptığı bir değerlendirmede gayet başarılı buldu. OECD bu değerlendirmesinde özellikle sağlık sisteminin işlerliğine ve pandemi sürecinde tedavi ve yatak kapasitelerinin arttırıl- masına vurgu yaptı. Almanya, özellikle pandeminin patlak verdiği aşamada soruna hızlı bir tepki verdi ve test kapasitelerini genişletti. Buna ek olarak anılabile- cek nokta, Almanya’nın Avrupa Birliği üyeleri ara- sında yoğun bakım yatağı ve nitelikli doktor ve hemşire sayısında önde gelen ülke. Almanya Johns Hopkins Üniversitesi’ne göre Ocak 2021’in sonun- da milyon kişi başına yaklaşık 690 ölüm kaydeder- ken, diğer ülkelerde bu sayının iki kattan fazla olmasının nedenleri buralarda aranabilir. Sağlığı korumak ve bulaşmadan kaçınmak İnsan sağlığını koruma görevinin, 2020 yılı ve 2021’in başında dünya çapında zamana karşı bir ya- rış olduğu ortaya çıktı. Burada önemli olan sağlık sisteminin aşırı yüklenmesi önleyerek hastalara mümkün olan en iyi sağlık hizmetinin verilmesini güvence altına almak için enfeksiyon sayısını olabil- diğince düşük tutmak hedefleniyor. Ayrıca hastalık- la ve sonuçlarıyla değil, hastalığın yayılmasıyla ve hastalığa yol açan virüsün kendisiyle savaşmak he- defi güdülerek aşıların geliştirilmesi, üretilmesi ve sonuç olarak nüfusun büyük kısmını aşılamak için büyük bir çaba sarf ediliyor. Bu nedenle Federal Hükümet, eyalet yönetimleriyle görüşerek 2020 ba- harında ve 2020/2021 kışında, farklı derecelerde kapanmaları devreye soktu (Almanya’nın federal sisteminde Federal Hükümet’in bu kararları tek başı- na alma hakkı yok). Bu önlemler hem insanların hayatını derinden etkiledi ve hem de ekonomiye yük getirdi. Ülkenin ekonomik performansı (on yıllık bir büyüme aşamasından sonra) yaklaşık yüzde beş oranında küçüldü. İnsanlar ve ekonomi üzerindeki etkileri hafifletmek Almanya’da insanlar arası temasları kısıtlamayı amaçlayan iki kapanma kararı, genel olarak eko- nomiye, özel olarak da faaliyetleri bakımından insanlarla temasın zorunlu olduğu kesimlere (kreşler, okullar ve üniversiteler, gıda dışı peraken- deciler, sinemalar, başka birçok hizmet sektörü ile restoranlar, tiyatrolar, müzeler ve hayvanat bahçe- leri) darbe vurdu. Bu nedenle Federal Hükümet ve eyalet hükümetleri korona krizinin ekonomik etkilerini, somut olarak da kapanmaların etkisini hafifletmek için olağanüstü çaba sarf ettiler ve Şansölye Angela Merkel’in belirttiği gibi “sürdürü- lebilir ekonomik büyümeyi gelecekte yaşatabilmek için zorlayıcı etkilere dayanıklı bir temel oluştur- mak” amacını güttüler. Federal Hükümet’in çabalarının ne kadar kapsam- lı olduğu; şirketleri, çalışanları ve diğer kurumları desteklemeye yönelik programlardan oluşan ham- leler izlenerek de görülebilir. Örneğin “İstihdamı Koruma Yasası” ile, kısa süreli çalışmayı kolaylaştı- ran ve finanse edildi. Ayrıca “Olağandışı Ekono- mik Yardım” kapsamında doğrudan ödemeler yapıldı, “İş Yeri Eğitim Kontenjanlarının Korunma- sı” programı uygulandı ve tedarikçileri ödeme ge- cikmelerinden korumak için “Tedarik Zincirleri İçin Koruyucu Şemsiye” oluşturuldu. Özel olarak engelleri istihdam etmeye yönelik 900’den fazla işletme de özel yardım aldı. “Profesyonel Spor Korona Yardımı” programı spor kulüplerini destek- liyor, “Yeniden Kültür” programıysa sinemaları, tiyatroları ve müzik festivallerini destekleyerek onları ayakta tutmaya ve geleceğe hazırlamaya katkıda bulunuyor. Eyaletlerin de Federal Hükümet’ten gelen bu destekleri kendi projeleriyle tamamlıyor. Okulların, anaokullarının ve kreşlerin kapalı olduğu veya kısıtlamalar çerçevesinde sınırlı bir kesime dönük olarak açık olduğu bu dönemde aileleri desteklemek Federal Hükümet’in merkezi hedeflerinden biri oldu. Ailelere doğrudan ödemele- rin yanı sıra bu dönemde çocuk bakımı için izinli sayılma ve ücret ikame yardımlarına hak kazanma ile ilgili ölçütler mevcut gereksinimlere uyarlandı. OECD, bu ekonomik önlemleri, krizin üstesinden gelmek için uluslararası düzeyde başarılı bir politika örneği olarak takdirle andı. Bu başarı, Federal % 5 GSYİH’nın 2020 yılında gerileme oranı. Alman ekonomisi korona yılına kadar on yıl boyunca kesintisiz büyüme kaydetmişti.